Alle vier de evangelisten schrijven in de Bijbel over de dood van Jezus aan het kruis. De dood aan het kruis was geen Joodse manier om mensen te executeren. De Romeinen hadden Jezus ter dood aan het kruis veroordeeld op aandringen van de joodse religieuze leiders die het volk ophitsten.
De dood aan het kruis is een langzame en pijnlijke dood. In de geschriften van de evangelisten en de brieven van de apostel Paulus krijgt het kruis een theologische betekenis. Door de dood van Jezus aan het kruis werden zijn volgelingen verlost van de staf van de zonde.
Het kruis als straf in de oudheid
Het gebruik van het kruis als executie van de ter dood veroordeelden dateert waarschijnlijk uit de tijd van het Perzische rijk. Daar werden de misdadigers voor het eerst aan het kruis genageld. De reden hiervoor was dat ze wilden voorkomen dat het lijk van het lijk de aarde zou besmetten die aan de godheid was gewijd.
Via de Griekse veroveraar Alexander de Grote en zijn opvolgers zou het kruis geleidelijk naar het westen zijn doorgedrongen. Voor het begin van de huidige jaartelling werden mensen in Griekenland en Rome ter dood veroordeeld aan het kruis.
Het kruis als straf voor slaven
Zowel in het Griekse als in het Romeinse Rijk werd de dood aan het kruis vooral toegepast op slaven. Als een slaaf bijvoorbeeld zijn meester niet gehoorzaamde of als een slaaf probeerde te vluchten, liep hij het risico tot het kruis veroordeeld te worden. Het kruis werd ook veelvuldig gebruikt door de Romeinen bij slavenopstanden. Het was een afschrikmiddel.
Zo stelt de Romeinse schrijver en filosoof Cicero dat de dood door het kruis gezien moet worden als een buitengewoon barbaarse en afschuwelijke dood. Volgens Romeinse historici hebben de Romeinen de opstand van de slaven onder leiding van Spartacus gestraft door zesduizend rebellen te kruisigen. De kruisen stonden op de Via Agrippa van Capua naar Rome over vele kilometers.
Het kruis is geen Joodse straf
In het Oude Testament, de Joodse Bijbel, wordt het kruis niet genoemd als middel om misdadigers ter dood te veroordelen. Woorden als kruis of kruisiging komen in het Oude Testament helemaal niet voor. Mensen praten over een andere manier om de straf te beëindigen. Een standaardmethode voor de Joden in Bijbelse tijden om iemand ter dood te brengen was de steniging.
Er zijn verschillende wetten over steniging in de wetten van Mozes. Zowel mensen als dieren kunnen worden gedood door steniging. Voor religieuze misdrijven, zoals het oproepen van geesten (Leviticus 20:27) of met kinderoffers (Leviticus 20: 1), of met overspel (Leviticus 20:10) of met moord, zou iemand gestenigd kunnen worden.
Kruisigingen in het land Israël
Het kruisigen van veroordeelden werd pas een collectieve straf in het Joodse land na de komst van de Romeinse heerser in 63 voor Christus. Misschien zijn er al eerder kruisigingen in Israël geweest. Er wordt bijvoorbeeld vermeld dat de joodse koning Alexander Jannaeus in het jaar 100 voor Christus honderden joodse opstandelingen aan het kruis in Jeruzalem doodde. In de Romeinse tijd schrijft de joodse historicus Flavius Josephus over de massale kruisiging van joodse verzetsstrijders.
De symbolische betekenis van het kruis in de Romeinse wereld
De Romeinen hadden in de tijd van Jezus een enorm gebied veroverd. In dat hele gebied stond het kruis voor de heerschappij van Rome. Het kruis betekende dat de Romeinen de leiding hadden en dat iedereen die hen in de weg staat op een nogal nare manier door hen zal worden vernietigd. Voor de Joden betekent de kruisiging van Jezus dat hij niet de Messias kan zijn, de verwachte verlosser. De Messias zou vrede brengen aan Israël, en het kruis bevestigde de macht en blijvende heerschappij van Rome.
De kruisiging van Jezus
De vier evangeliën beschrijven hoe Jezus wordt gekruisigd (Matteüs 27:26-50; Marcus 15:15-37; Lucas 23:25-46; Johannes 19:1-34). Deze beschrijvingen komen overeen met beschrijvingen van kruisigingen door niet-bijbelse bronnen. De evangelisten beschrijven hoe openlijk met Jezus wordt bespot. Zijn kleren zijn van hem afgescheurd. Hij wordt dan door de Romeinse soldaten gedwongen om de lat te dragen ( galg ) op de uitvoeringsplaat.
Het kruis bestond uit een paal en de lat ( galg ). Bij het begin van de kruisiging stond de paal al. De veroordeelde werd met zijn handen aan de lat genageld of met sterke touwen vastgebonden. De dwarslat met de veroordeelde werd vervolgens langs de verhoogde paal omhoog getrokken. De gekruisigde stierf uiteindelijk aan bloedverlies, uitputting of verstikking. Jezus stierf in een mum van tijd aan het kruis.
De symbolische betekenis van het kruis van Jezus
Het kruis heeft een belangrijke symbolische betekenis voor christenen. Veel mensen hebben over als hanger aan een ketting om de nek. Ook in kerken en op kerktorens zijn kruisen te zien als teken van geloof. In zekere zin kan worden gezegd dat het kruis een samenvattend symbool van het christelijk geloof is geworden.
De betekenis van het kruis in evangeliën
Elk van de vier evangelisten schrijft over de dood van Jezus aan het kruis. Daarbij leggen elke evangelist, Mattheüs, Marcus, Lucas en Johannes hun eigen accenten. Er zijn dus verschillen in de betekenis en interpretatie van het kruis onder de evangelisten.
Het kruis bij Mattheüs als Schriftvervulling
Mattheüs schreef zijn evangelie voor een joods-christelijke gemeente. Hij beschrijft het lijdensverhaal gedetailleerder dan Marcus. De bevrediging van de Schriften is een centraal thema in Mattheüs. Jezus aanvaardt het kruis uit eigen vrije wil (Matt. 26: 53-54), zijn lijden heeft niets te maken met schuld (Mat. 27: 4, 19, 24-25), maar alles met de vervulling van de Schrift ( 26: 54; 27: 3-10). Mattheüs laat Joodse lezers bijvoorbeeld zien dat de Messias moet lijden en sterven.
Het kruis met Marcus, nuchter en met hoop
Marcus beschrijft de dood van Jezus aan het kruis op een droge maar zeer indringende manier. In zijn roep aan het kruis, Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten (Marcus 15:34), toont Jezus niet alleen zijn wanhoop, maar ook zijn hoop. Want deze woorden zijn het begin van Psalm 22. Deze Psalm is een gebed waarin de gelovige niet alleen zijn ellende uitspreekt, maar ook het vertrouwen dat God hem zal redden: zijn gezicht verborg niet voor hem, maar hij hoorde toen hij riep tot hem (Psalm 22:25).
Het kruis met Luke die volgt
In zijn prediking richt Lukas zich tot een groep christenen die lijden onder vervolging, onderdrukking en achterdocht door Joodse groepen. Het boek Handelingen, het tweede deel van de geschriften van Lukas, staat er vol mee. Lucas stelt Jezus voor als de ideale martelaar. Hij is een voorbeeld van de gelovigen. De roep van Jezus aan het kruis getuigt van overgave: En Jezus riep met luide stem: Vader, in uw handen beveel ik mijn geest. In Handelingen laat Lukas zien dat een gelovige dit voorbeeld volgt. Stefanus roept uit wanneer hij vanwege zijn getuigenis wordt gestenigd: Heer Jezus, ontvang mijn geest (Handelingen 7:59).
De verhoging aan het kruis met Johannes
Bij de evangelist Johannes is er geen sprake van de schande van het kruis. Jezus gaat niet de weg van vernedering, zoals Paulus bijvoorbeeld schrijft in de brief aan de Filippenzen (2:8). Johannes ziet het symbool van de overwinning in het kruis van Jezus. Het vierde evangelie beschrijft het kruis in termen van verhoging en verheerlijking (Johannes 3:14; 8:28; 12:32-34; 18:32). Bij Johannes is het kruis de weg omhoog, de kroon van de Christus.
De betekenis van het kruis in de brieven van Paulus
De apostel Paulus zelf was waarschijnlijk niet getuige van de dood van Jezus aan het kruis. Toch is het kruis een essentieel symbool in zijn geschriften. In de brieven die hij aan de verschillende gemeenten en individuen schreef, getuigde hij van het belang van het kruis voor het leven van gelovigen. Paulus zelf hoefde de veroordeling van het kruis niet te vrezen.
Als Romeins burger was hij hier wettelijk tegen beschermd. Als Romeins burger was het kruis een schande voor hem. In zijn brieven noemt Paulus het kruis een schandaal ( schandaal ) en dwaasheid: maar wij prediken een gekruisigde Christus, een schok voor Joden, dwaasheid voor heidenen (1 Korintiërs 1:23).
Paulus belijdt dat de dood van Christus aan het kruis volgens de Schriften is (1 Korintiërs 15:3). Het kruis is niet alleen een rampzalige schande, maar volgens het Oude Testament was het de weg die God met zijn Messias wilde gaan.
Het kruis als basis voor verlossing
Paulus beschrijft het kruis in zijn brieven als een weg naar redding (1 Kor. 1:18). De zonden worden vergeven door het kruis van Christus. … door het bewijs weg te vagen dat tegen ons getuigde en ons bedreigde door zijn statuten. En Hij deed dat door het aan het kruis te nagelen (Kol. 2:14). De kruisiging van Jezus is een offer voor de zonde. Hij stierf in plaats van zondaars.
De gelovigen zijn met hem ‘mede-gekruisigd’. In de brief aan de Romeinen schrijft Paulus: Want dit weten wij, dat onze oude mens medegekruisigd is, opdat zijn lichaam van de zonde zou worden weggenomen en dat wij niet langer slaven van de zonde zouden zijn (Rom. 6:6). ). Of zoals hij schrijft aan de kerk van de Galaten: Met Christus ben ik gekruisigd en toch leef ik (dat wil zeggen),
Bronnen en referenties
- Introductie foto: Gratis-foto's , Pixabay
- A. Noordergraaf en anderen (red.). (2005). Woordenboek voor Bijbellezers. Zoetermeer, Boekencentrum.
- CJ Den Heyer en P. Schelling (2001). Symbolen in de Bijbel. Woorden en hun betekenis. Zoetermeer: Meinema.
- J. Nieuwenhuis (2004). John the Seer. Cook: Kampen.
- J. Smit. (1972). Het lijdensverhaal. In: R. Schippers, et al. (red.). De Bijbel. Band V. Amsterdam: Amsterdam boek.
- T. Wright (2010). Surprised by hope. Franeker: Van Wijnen publishing house.
- Bijbelcitaten uit de NBG, 1951
Inhoud
- Het kruis als straf in de oudheid
- Het kruis als straf voor slaven
- Het kruis is geen Joodse straf
- Kruisigingen in het land Israël
- De symbolische betekenis van het kruis in de Romeinse wereld
- De kruisiging van Jezus
- De symbolische betekenis van het kruis van Jezus
- De betekenis van het kruis in evangeliën
- Het kruis bij Mattheüs als Schriftvervulling
- Het kruis met Marcus, nuchter en met hoop
- Het kruis met Luke die volgt
- De verhoging aan het kruis met Johannes
- De betekenis van het kruis in de brieven van Paulus
- Het kruis als basis voor verlossing
- Bronnen en referenties